ĐƯA GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC PHẬT GIÁO THẨM THẤU VÀO ĐỜI SỐNG LÀ TRÁCH NHIỆM CỦA CÔNG TÁC HOẰNG PHÁP THỜI HỘI NHẬP TOÀN CẦU

Đi cùng bề dày lịch sử dân tộc, hơn hai ngàn năm qua kể từ khi du nhập vào Việt Nam, Phật giáo đã nghiễm nhiên được xem là một phần không thể thiếu được trong đời sống văn hóa tinh thần người dân Việt. Trong cuộc vận hành lịch sử hơn hai mươi thế kỷ, Phật giáo Việt Nam đã từng chứng kiến bao sự thăng trầm của đất nước. Và trong dòng chảy thăng trầm đó, Phật giáo Việt Nam rất tự hào không đứng ngoài cuộc thế, mà luôn có mặt với tầm ảnh hưởng lớn trong đời sống tâm linh, đời sống tinh thần văn hóa của dân tộc. Và khi đất nước mở cửa, với bao điều thách thức, bao khó khăn thời hội nhập; đạo Phật Việt Nam càng cố gắng minh chứng vai trò và sức mạnh lan tỏa, không thể thiếu trong sự nghiệp góp sức cùng cả nước, xây dựng một môi trường sống ngày càng tốt đẹp hơn với những con người Việt Nam lấy sự giác ngộ làm mục tiêu hướng đến; sống tỉnh giác, có ý thức tự chế phục mình trong bối cảnh đầy nhiễu nhương của xã hội thời hội nhập và phát triển.

1. Bài học người đi trước.

Lý giải cho điều này là một sự thật lịch sử rất đáng ghi nhận: cả 2 triều tồn tại khá lâu dài và đều là những triều đại mà vua, quan và thứ dân hầu hết đều quy ngưỡng Phật-đà. Các vua Trần Thái Tông, Trần Thánh Tông và Trần Nhân Tông… đều là những Thiền sư vừa lo việc triều chính, vừa học đạo, hành Thiền. Đặc biệt, đây cũng là thời kỳ của một nền giáo dục đạo đức Phật giáo được giáo dưỡng, khuyến tấn bởi những bậc Thiền sư vô cùng đức độ, phẩm hạnh siêu việt, mang tinh thần vô ngã nhập thế, phụng sự nhân dân và đất nước như Thiền sư Vạn Hạnh, Mãn Giác, Huyền Quang, Từ Đạo Hạnh…
Quan điểm Phật giáo nhập thế của các vị Thiền sư thời Lý - Trần đã đưa Phật giáo đi vào lòng người, có sức hiệu triệu mạnh mẽ khi cần chung sức chống giặc ngoại xâm và khi đất nước thái bình thì nên tạo một cuộc sống thấm nhuần giáo lý đạo Phật. Vua quan lấy đức trị dân, người dân biết sống từ bi - vị tha, tôn trọng  giới luật người Phật tử.
Cho nên, vừa lên ngôi, Lý Công Uẩn lập tức hạ lệnh hủy bỏ mọi hình cụ tra tấn trong nhà tù và cho xây nhiều chùa chiền mới. Lý Thánh Tông thể hiện lòng từ bi, thương dân như con: “Lòng Trẫm yêu dân như con Trẫm vậy; Hiềm vì trăm họ làm càn cho nên phải tội, Trẫm lấy làm thương lắm; vậy từ nay về sau tội gì cũng giảm nhẹ bớt đi…”1
Một đời sống mà đạo đức Phật giáo lan tỏa sâu rộng đã có tác động to lớn đến bối cảnh chính trị, đời sống xã hội để xây dựng nên một dân tộc Đại Việt đoàn kết, tương thân tương ái, sống với nhau có nghĩa có tình. Đó cũng là sức mạnh tinh thần hun đúc nên một quốc gia cường thịnh sau 3 cuộc chiến tranh chống Nguyên -Mông đầy hung hãn.
Bài học giáo dục đạo đức Phật giáo thời đại Lý - Trần quả là điều mà ngành Hoằng pháp Phật giáo chúng ta cần nghiên cứu, học hỏi với trách nhiệm xây dựng một trường sống theo tinh thần giáo dục đạo đức Phật giáo, lấy trí tuệ làm nền tảng căn bản, lấy từ bi nhiếp phục con người, góp phần bảo tồn, phát huy truyền thống văn hóa - đạo đức của dân tộc trong bối cảnh toàn cầu hóa, khi mà sự xâm nhập của các nền văn hóa khác ngày càng khó kiểm soát, đã mang lại nhiều hệ quả khó lường.

1. 1. Trần Trọng Kim, Việt Nam sử lược.

2. Thực trạng đời sống đạo đức, giáo dục đạo đức trong bối cảnh toàn cầu hóa.

3. Vai trò, nhiệm vụ mới của công tác hoằng pháp thời hội nhập.

1. Một số thuận lợi của công tác hoằng pháp:

2. Khi ngôi chùa là một Trung tâm tu học và nương tựa tâm linh đầy an lạc và hoan hỷ của số đông.

Từ ngàn xưa, hình ảnh về làng quê Việt Nam bao giờ cũng có hình ảnh mái chùa như một phần không thể thiếu. Chùa và làng tuy hai mà một - đó là quê hương, là nỗi nhớ của những khách xa quê. Ngôi chùa nhỏ không chỉ là nơi người dân đến quy ngưỡng Phật-đà trong tiếng kinh cầu giải thoát mà còn tìm cho mình nơi nương tựa tâm linh đầy tin tưởng.
“...Vì vậy làng tôi sống thái bình,
Sớm khuya gần gũi tiếng chuông kinh Sắn khoai gạo bắp nuôi dân xóm, Xây dựng tương lai xứ sở mình!”2
Chùa là nơi kết nối cộng đồng, là nơi người ta đến sinh hoạt văn hóa tâm linh. Trong ngôi chùa, người thầy tu là nhà giáo dục chuyển tải lời Phật dạy, đưa những giá trị văn hóa nhân văn của đạo Phật qua tư tưởng từ bi - hỷ xả - vô ngã - vị tha đến với đại chúng là những con người đã đặt trọn niềm tin vào sự dẫn dắt đời sống tâm linh, đời sống tinh thần nơi vị Thầy.

2. Hòa thượng Thích Mãn Giác, Nhớ chùa.

III.3. Đưa giáo dục đạo đức Phật giáo thẩm thấu vào đời sống.